Khái quát

Tỉnh Tokushima nằm ở phía đông của Shikoku, phía Đông đối diện với đường thủy Kii, Phía Bắc giáp với tỉnh Kagawa , phía Nam giáp với tỉnh Kochi và phía Tây giáp với tỉnh Ehime.
Diện tích phần lớn của tỉnh là núi, chiếm khoảng 80% trong tổng diện tích là 4.146,65 km². Có nhiều ngọn núi cao trên 1.000m. Ngọn núi cao nhất tỉnh là núi Tsurugi thuộc dãy núi Shikoku và ở độ cao 1.955 mét so với mực nước biển, đây là ngọn núi cao thứ hai ở Shikoku. Dãy núi Tsurugi mà trung tâm là núi Tsurugi, là đường thủy phân chia tỉnh Tokushima thành phía Bắc và phía Nam. Sông Yoshino chảy về phía Bắc, bắt nguồn từ tỉnh Kochi xa xăm, chảy vào tỉnh Tokushima, tạo ra hẻm núi sâu Oboke và Koboke, từ thành phố Miyoshi thì chảy về phía Đông. Khi chảy về phía Đông, nó trở nên rộng hơn và tạo ra đồng bằng Tokushima có hình dạng như một cái nêm.
Phía Bắc sông Yoshino thì dãy núi Sanuki nhìn chung thấp, chân núi mở rộng thành khu đất rộng hình quạt, đất cao. Còn vùng đất thấp của hạ lưu sông Yoshino, cùng với vùng đất thấp của hạ lưu sông Katsuura và Naka thì trở thành những cánh đồng lúa rộng lớn. Những ngọn núi ở sườn phía nam của đường thủy phân trở thành vành đai rừng rậm phong phú, có ít đất bằng phẳng rộng lớn. Phía Nam của thành phố Anan là dãy núi trực tiếp dẫn đến biển, tạo thành bãi biển đầy đá tương phản rõ rệt với những bãi biển đầy cát ở Tohoku, biển ở đây sâu, có địa hình thích hợp để làm cảng biển.

Chiều dài của tỉnh Tokushima từ Bắc tới Nam ngắn, chưa đến 100 km nhưng khí hậu phức tạp và đa dạng do ảnh hưởng của địa hình. Nhiệt độ trung bình hàng năm ấm nhất ở bờ biển phía Đông Nam và khí hậu càng mát hơn khi càng đi vào khu vực miền núi ở phía Tây. Có sự chênh lệch nhiệt độ khoảng 4 độ giữa khu vực ven biển và khu vực miền núi, và lượng mưa hàng năm ở phía Bắc từ sông Yoshino đến dãy núi Sanuki tương đối thấp, dưới 1.500 mm, thuộc vùng khí hậu ”kiểu Setouchi”, ấm áp và khô ráo. Trước đây, nghề muối phát triển mạnh nhờ tận dụng dạng khí hậu độc đáo này.

Khu vực núi cao tập trung quanh núi Tsurugi thuộc dãy núi Shikoku thuộc vùng “khí hậu ven biển Nhật Bản”, lạnh và có nhiều mưa. Tỉnh Tokushima nằm ở phía Tây Nhật Bản, ở vùng núi cao này có gió mùa Tây Bắc rất mạnh và vào mùa đông có tuyết để có thể chơi trượt tuyết. Hơn nữa, vào mùa hè lại mát mẻ, dễ chịu, thích hợp để trốn nóng, đi bộ đường dài, đi bộ trên núi.

Phía nam của tỉnh thuộc vùng khí hậu Thái Bình Dương, ấm áp và có nhiều mưa. Vùng này ấm áp quanh năm, có lượng mưa rất nhiều.

Từ Hiwasa đến bãi biển Ikumi của thị trấn Toyo tỉnh Kochi, có rất nhiều điểm để chơi lướt sóng đẹp nhất Nhật Bản nên khu vực này rất đông người chơi lướt sóng vào cuối tuần.

Số lượng cư dân người nước ngoài vào cuối năm 2005 là 5.911. Khoảng 90% người nước ngoài ở tỉnh Tokushima đến từ các nước châu Á.